Versnellen en vertragen

optrekken en afremmenHoe laat je zangers goed naar elkaar luisteren? Laat ze zingen in een variërend tempo, zonder dat je als dirigent het tempo aangeeft! Hier is daarvoor een hele simpele oefening, die toch uitdagend is:

Wat betreft noten is deze oefening zeer eenvoudig. De uitdaging zit in het tempo. De eerste helft van de oefening gaat steeds sneller en de tweede helft steeds langzamer. Je zou de oefening ook zo kunnen weergeven:

De oefening werkt het beste als de dirigent niet dirigeert en de zangers zelf het tempo bepalen.