In de voorgaande berichten stonden oefeningen voor het schrijven van liggingen. Een volgende stap in het leren arrangeren is het schrijven van verbindingen tussen harmonieën. Hier is een eerste oefening daarvoor. Je gaat de opeenvolging van de trappen II–V–I schrijven. Dit is een harmonische gang die enorm veel wordt gebruikt in de jazz.
Je schrijft vierstemmige akkoorden voor SATB. Maak van elke akkoordopeenvolging vier versies. Als voorbeeld is er één verbinding voorgedaan:
Hier zijn de daadwerkelijke opgaven als pdf en mogelijke uitwerkingen.
Tips voor het doen van deze opdracht:
- Schrijf aan de piano en niet aan de computer. Als je akkoorden aanslaat op de piano voel je de werking ervan vele malen sterker dan als je de akkoorden laatafspelen door de computer.
- Schrijf strikt vierstemmig. Dat wil zeggen, schrijf niet ineens twee noten boven elkaar in een partij. Je zou het ook zo kunnen verwooorden: zorg ervoor dat de noten zingbaar zijn door vier zangers.
- Schrijf geen stemkruisingen, dat wil zeggen, laat de stemmen niet over elkaar heen springen.
- Hou de bovenste drie stemmen dicht bij elkaar. Zulke nauwe liggingen passen het best in de lichte muziek.
- Overgangen klinken het meest natuurlijk als de stemmen kleine stapjes maken. Anders gezegd: een verbinding klikt logisch als je, waar mogelijk, tonen laat liggen.
- In vierklanken kun je eventueel de kwint van een akkoord weglaten. Daarmee kun je minder mooie liggingen of sprongen vermijden.
- Liggingen waarbij de stemmen telkens een terts boven elkaar liggen – dat wil zeggen dat de ligging precies de opbouw van het akkoord volgt – klinken niet zo interessant. Vermijd dus een ligging zoals g–b–d–f.