De juiste maatsoort kiezen
Als je een nummer arrangeert, moet je bepalen in welke maatsoort je gaat noteren. Hoe weet je welke maatsoort de juiste is? In de jazz- en popmuziek worden lang niet zoveel verschillende maatsoorten gebruikt als in de klassieke muziek. Verreweg de meeste nummers wordt genoteerd in 4/4. En daarnaast komen nog maar een paar maatsoorten voor.
De beste methode om een maatsoort af te leiden is de volgende. Stel je voor dat je het nummer moet aftellen voor een band. Tel je bij het aftellen tot vier? Dan is bijna altijd een 4/4-maat de geschikte maatsoort. Tel je tot drie, dan kan een 3/4-maat geschikt zijn, maar in sommige gevallen is een 6/8-maat een betere keus.
De juiste maatsoort kiezen Meer lezen »
In een eerder bericht kwam het begrip swing feel aan de orde. De beste manier om het te noteren is door boven de muziek de aanduiding ‘Swing feel’ te zetten en gewone achtsten te schrijven. Voordat deze manier van swing noteren in de jaren zestig gebruikelijk werd, noteerde men swing op een andere manier.
Een dirigent geeft inzetten aan. De beweging van de dirigent loopt vooruit op de inzet, zodat de zangers de inzet kunnen zien aankomen. De conventie is dat de voorbereidende beweging op de tel vóór de inzet begint. Bijvoorbeeld, als de inzet op tel 4 is, begint de voorbereidende beweging op tel 3. 
Het bereik van een gemengd koor is iets meer dan drie octaaf, van de lage F van de bassen tot de hoge a² van de sopranen. Het bereik van een gemiddelde dirigent is een stuk kleiner. Daarom is het conventie dat een dirigent de noten van de andere sekse geoctaveerd voorzingt.
In eerdere berichten heb ik laten zien dat van blad zingen het beste gaat als je de noten relateert aan de toonsoort. Voordelen van die methode zijn dat je je minder snel vergist, dat je grote sprongen ook leert treffen, en dat je beter op toon blijft.
Als je gaat arrangeren voor een vocale groep ligt er een wereld voor je open. Hoe maak je keuzes uit al die mogelijkheden? Een goede startpunt is om te bedenken wat je aantrekkelijk vindt aan het stuk. Dat is dus wat je over wilt brengen met het arrangement.
In de jazz wordt veel gebruik gemaakt van zogenaamde ‘blokakkoorden’. Dit is een vierstemmige manier van schrijven, waarbij alle stemmen samen omhoog en omlaag bewegen.
Eén van de meest aantrekkelijke kanten aan de close harmony is het arrangeren voor je eigen groep. Door het zelf te schrijven, kan je ervoor zorgen dat een arrangement toegesneden is op de kwaliteiten van de zangers. Je maakt het bereik passend voor de zangers, je kiest de goede hoogte voor de solist die je op het oog hebt en je zorgt ervoor dat het geheel niet te moeilijk is voor de zangers en tegelijkertijd toch uitdagend.
Als dirigent moet je dikwijls partituren spelen met meer dan twee balken. Het kan gaan om een a capella stuk waarbij alle partijen op losse balken genoteerd staan, of om een stuk voor koor met begeleiding. Zo’n partituur is lang niet zo eenvoudig te spelen als een pianopartij genoteerd op twee balken. Hoe ga je te werk om zo’n partituur je eigen te maken?