Blokakkoorden in vocale arrangementen
In de jazz wordt veel gebruik gemaakt van zogenaamde ‘blokakkoorden’. Dit is een vierstemmige manier van schrijven, waarbij alle stemmen samen omhoog en omlaag bewegen.
Blokakkoorden geeft een uitermate jazzy, boeiende klank. Pianisten gebruiken deze techniek in het harmoniseren van een melodie, en in een big band worden blokakkoorden vaak gespeeld door een sectie blazers, bijvoorbeeld door vier saxofoons.
In het Nederlands worden blokakkoorden ook wel treffend aangeduid met lintharmonisatie; de vier stemmen zijn als een lint met vier kleuren dat steeds even breed blijft:
Blokakkoorden in vocale arrangementen Meer lezen »
Eén van de meest aantrekkelijke kanten aan de close harmony is het arrangeren voor je eigen groep. Door het zelf te schrijven, kan je ervoor zorgen dat een arrangement toegesneden is op de kwaliteiten van de zangers. Je maakt het bereik passend voor de zangers, je kiest de goede hoogte voor de solist die je op het oog hebt en je zorgt ervoor dat het geheel niet te moeilijk is voor de zangers en tegelijkertijd toch uitdagend.
Als dirigent moet je dikwijls partituren spelen met meer dan twee balken. Het kan gaan om een a capella stuk waarbij alle partijen op losse balken genoteerd staan, of om een stuk voor koor met begeleiding. Zo’n partituur is lang niet zo eenvoudig te spelen als een pianopartij genoteerd op twee balken. Hoe ga je te werk om zo’n partituur je eigen te maken?
Eerder in dit blog kwam de solfège te sprake. Solfège is het vertalen van noten op papier naar klank. Ook het omgekeerde is voor een dirigent belangrijk; het analyseren van klinkende melodieën en harmonieën. Oftewel, het benoemen en uitschrijven van muziek op je gehoor.
Zangers uit de lichte muziek nemen noten ‘van onderen’. Dat wil zeggen dat ze niet meteen de echte toonhoogte zingen, maar er van onderen naar toe glijden. In de jazz wordt dit scooping genoemd. (Scoop is Engels voor schep.)
Een goede dirigent is in staat om toonsoorten af te leiden van de stemvork. Hoe kan je dat het beste doen? Vanuit de a van de stemvork wil je het liefst zo snel mogelijk springen naar de grondtoon. Maar niet elk interval is even gemakkelijk te treffen. Een stijgende secunde of stijgende kwart is nog wel te doen. Maar een sext treffen of een tritonus, dat is andere koek.
